JOHAN VERWEIJ

Johan Verweij, 37 jaar, woont in Culemborg en is vrijgezel (maar “wel lekker aan het daten!”). Schrijven is zijn beroep, maar ook zijn hobby. Hij woont samen met zijn drie teckels Takkie, Tos en Abel (een ongeplande knipoog naar Annie M.G. Schmidt) en kat Tebbie (met Rotterdamse tongval “‘t Hebbie nou gedaan?”). In zijn vrije tijd is hij veel buiten, stapt hij graag op de mountainbike, duikt hij het zwembad in of doet hij leuke, gezellige dingen met vrienden.

​

Wie was Johan Verweij toen hij opgroeide?

Ik ben opgegroeid in de Biblebelt in een gezin met in totaal acht kinderen. Een conservatief-christelijke omgeving waarbij het geloof in alles centraal stond. [...] Eigenlijk was ik al heel jong toen ik me realiseerde dat ik me aangetrokken voelde tot jongens, maar toen was dat nog een soort van onschuldig. [...]

​

Uiteindelijk was ik een jaar of tien of elf toen ik dacht van: “Oh, volgens mij is dat niet zo acceptabel in deze omgeving.” Ik was toen met mijn ouders in de V&D in Dordrecht en op de filmafdeling had ik een erotische film met mannen gevonden en uit het schap gepakt. De negatieve reactie van een medewerker die mij daarmee zag lopen heeft wel indruk op mij gemaakt. Dat heeft heel veel schaamte en schuld veroorzaakt. [...] Het was dus niet oké dat ik zo was. Op dat moment ben ik, denk ik, toch stiekem de kast in gekropen. [...]

 

Dus in die tijd was ik eigenlijk wel een stille jongen, teruggetrokken, een binnenvettertje, veel boeken lezen en een eigen wereldje creëren. [...] En je hoort hoe daarover gesproken wordt, ook in de kerk natuurlijk. Er rust gewoon een oordeel op. Het is niet goed. Het is slecht. Het is zondig. Het is gruwelijk. Dus wat doe je dan? [...] Je gaat je aanpassen. Althans, ik ging mij aanpassen. Verstoppen. Een brave jongen zijn; een goede christen. Maar goed, dan loop je toch op een gegeven moment vast.

​

Hoe kwam het zover dat je uiteindelijk brak met je “oude ik” en toch hebt gekozen voor je echte ik?

Inmiddels was ik 23 en woonde nog bij mijn ouders. Al heel lang, een paar jaar, was ik toen al depressief en voelde me heel erg ongelukkig. Ik werd toen verliefd op iemand via Hyves. Dat ging via… krabbelen? Zo heette dat toch? Alleen ik kon natuurlijk niet, in het dorp waar ik was opgegroeid, zeggen van: “Kom maar langs, even gezellig daten.” Dat ging niet. Dus ik dacht: “Ik moet ergens anders gaan wonen.” [...] Dat werd Rotterdam, in een anti-kraakwoning die ik heel snel had. En op één van de eerste avonden ben ik gaan zitten op de vloer van die woning en zei ik: “God, ik kan het niet meer. Ik stop ermee.” En dat is eigenlijk het keerpunt geweest in mijn leven. [...]
 

Hoe moeilijk was het om die stap te zetten?

Ik voelde de urgentie om naar Rotterdam te gaan. Ik moest ergens ook wel. Want ik wist dat als ik dat niet zou doen, ik zou blijven zitten waar ik toen zat en dat maakte me doodongelukkig. Het was noodzaak. Ik kon niet meer anders. Ik had geen andere optie meer.

 

Aan suïcide heb ik vaak zat gedacht hoor. Eerst was dat natuurlijk een beetje “christelijk verantwoord”. Dan ging ik bidden of God mij alsjeblieft weg wilde nemen van de Aarde. Dat soort dingen. [...] Ik weet wel van mensen die dat uiteindelijk wél gedaan hebben en ik zat er misschien ook wel heel dichtbij. [...] Misschien is veerkracht ook wel het sleutelwoord in mijn leven. Dat maakt dat je uiteindelijk toch denkt: “Ik geloof dat het ook anders en beter kan dan waar ik nu in zit.”

​

Wat zijn de extremen die je het meest zijn bijgebleven?

Ik heb conversietherapie ondergaan in de vorm van een gebed voor homogenezing. [...] Maar in alle eerlijkheid denk ik dat vooral de angst die mij is ingeboezemd het meest extreme voorbeeld is dat ik kan geven. Je leven wordt zo gedomineerd door angst, dat het allesbepalend is. Het wordt de leidraad in je bestaan en dat beïnvloedt iedere keuze die je maakt, juist niet maakt of uitstelt. [...] Dus ik heb de keuze voor homogenezing dan ook gemaakt met het idee van: dan hoor ik erbij. Maar dat is natuurlijk ook heel bizar! Want, waarom wil je horen bij mensen die jouw “zijn”, jouw oriëntatie, jouw bestaansrecht eigenlijk keihard ontkennen? Mensen die zeggen dat het niet mag bestaan of het er niet mag zijn en dat hoe jij bent niet goed is. Ja, daarvan kan je je natuurlijk ook afvragen: Hoe veilig is dat dan? [...]

​

Je coming-out heeft ongetwijfeld negatieve reacties of gevolgen gehad. Wat zijn de lastigste daarvan geweest?

Mensen, “vrienden” bijvoorbeeld, die tegen mij zeiden van: “Als jij een vriendje krijgt, dan mag jij wel bij mij langskomen, maar je partner niet.” Of “Wij gaan met jou om, want Jezus ging ook om met hoeren en tollenaren.” Dat soort dingen. 

Ja, nu moet ik daar ook heel hard om lachen, maar toen werd dat echt naar mij gemaild. En ook mensen die tegen mij zeiden: “Je moet echt terugkeren naar Gods weg. Je zit nu op de brede weg naar het verderf. Hiermee eindig je in de hel, als je zo doorgaat. Dit is echt zondig wat je doet.” Dat zijn wel de dingen die mij toen enorm hebben geraakt. [...]

​

Wat zijn juist de mooiste ervaringen die je hebt ondervonden?

Heel kort samengevat: dat het leven eigenlijk veel leuker is dan ik dacht! Ik ben opgegroeid met het idee dat alles in de buitenwereld slecht en zondig is. Die mensen leven goddeloos. Maar, ik heb wel ontdekt dat je ontzettend veel leuke mensen hebt, als je dus eenmaal besluit om je vleugels uit te slaan en wanneer je bereid bent om uit je comfortzone te stappen. Dat vond ik wel een hele mooie ervaring.

 

Maar ook de seksuele ontdekking van jezelf. [...] En je gaat daten. Je gaat proeven aan de liefde. Hoe het is om met een jongen te zoenen. Dat zijn wel dingen… Je bent eigenlijk niet voorgelicht over dat soort dingen. Dat was ook een mooie gebeurtenis die daarmee gepaard ging. Dus ik had wel het idee dat ik in een soort wedergeboorte zat. Een nieuw mens. Een nieuw leven.

​

Je hebt inmiddels een aantal boeken geschreven over jouw verleden en ervaring. Kun je daar iets over vertellen?

Het Roze Schaap is een soort autobiografie. Dat gaat over mijn eigen zoektocht. Kan ik mijn geloof van vroeger verenigen met mijn homoseksualiteit? Daarnaast heb ik wat deskundigen en professionals geïnterviewd die ook een relatie hebben met het onderwerp. [...]

 

Breekbaar Roze is een vervolg daarop, omdat ik merk dat het niet ophoudt na je coming-out. Het is nog steeds een proces van uit de kast komen, jezelf zichtbaar maken en je positie innemen. Maar ook dat je nog steeds te maken hebt met afwijzingen of mensen die het niet begrijpen of er compleet anders tegenaan kijken. [...]

​

Nadat onze poster online ging hebben wij bedreigingen met geweld ontvangen. Ervaar jij negatieve reacties van mensen toen en nu?

Het is nu even geleden, maar 6 of 7 jaar geleden heb ik wel mijn huis moeten verkopen in Rotterdam. Wij, ik met mijn toenmalige partner, zijn een jaar lang stelselmatig bedreigd. Dat was absoluut onveilig. Als wij dan ‘s avonds op straat de hond gingen uitlaten, dan liepen we met een schroevendraaier in onze zak om onszelf eventueel te kunnen verdedigen als dat nodig was. De politie deed destijds ook weinig, eigenlijk niks. Dat was wel heel pittig. Heel zwaar. [...]

​

Ook gezien alle toestanden in de media de laatste jaren met betrekking tot homofobie en transfobie, dat soort dingen. Ik houd mijn hart nog wel eens vast hoor. [...] In mijn achterhoofd houd ik er steeds meer rekening mee dat er een moment kan komen dat dat een keer een prijs heeft die je moet betalen. Wat dat ook is. Dus ik heb soms ook wel de neiging om weg te duiken, omdat ik er helemaal klaar mee ben. Ik wil gewoon kunnen leven en niet achterom hoeven kijken.
​

Wat hoop jij nog te bereiken in de toekomst?

Nou, ik zou het wel leuk vinden om over een paar jaar - nou eigenlijk veel sneller, niet een paar jaar, dat duurt me veel te lang - weer lekker gesetteld te zijn. Dat ik gewoon een leuke vent in mijn leven heb!

 

Ik wil toch ook wel iets blijven doen met deze thematiek. Daarbij heb ik weleens nagedacht over een productie, maar ik weet nog niet hoe of wat. Queers hebben zoveel humor, typetjes, dat soort dingen. Die zelfspot vind ik wel heel goed. [...] Dat zit al jaren in mijn hoofd, maar er is geen tijd om dat verder te ontwikkelen. Dus dat is heel ver weg! [...] Maar op dit moment ligt mijn aandacht in ieder geval op 3 en 4 juni en daar zie ik enorm naar uit!